Armenian

Data

Science

Dictionary

How do you say gradient descent, backpropagation, or all the other fancy but essential data science terms in Armenian?

Sometimes there are many options, other times none. To foster effective communication in academia, research and industry, it is crucial to establish a common language in the field.

With this goal in mind, we are excited to introduce the Data Science Armenian Dictionary.

Term	Translation	Category 1	Category 2
(customer) insight analyst	հաճախորդների վերլուծաբան	(business) analytics	job roles
a/b testing, ab testing	a/b թեստավորում, a/b փորձարկում	general
accuracy	ճշգրտություն	machine learning (ml)	statistics
activation function	ակտիվացման ֆունկցիա	deep learning (dl)	machine learning (ml)
ai chatbot	չատբոտ, աբ զրուցակից	general	natural language processing (nlp)
anomaly detection	անոմալիայի հայտնաբերում	statistics	machine learning (ml)
area under the curve (auc)	կորով սահմանափակված պատկերի մակերես, կորից վար տիրույթ	machine learning (ml)
array	շարք, զանգված	general
artificial intelligence (ai)	արհեստական բանականություն	general	artificial intelligence (ai)
artificial neural networks (ann)	արհեստական նեյրոնային ցանց	deep learning (dl)	general
attribute	ներհատկություն	general
autoregression	ավտոռեգրեսիա	statistics	machine learning (ml)
autoregressive (ar) model	ավտոռեգրեսիվ մոդել	statistics	machine learning (ml)
back end	բեք էնդ	general
backpropagation	սխալի հետընթաց տարածում, հետ տարածում, հետանցում	machine learning (ml)	algorithms
bag-of-words model	բառերի տոպրակ մոդել, բառերի կույտ մոդել	natural language processing (nlp)	models
bagging (bootstrap aggregating)	կայունալավարկում, չափածրարում	machine learning (ml)	algorithms
bar chart	սյունաձև դիագրամ, սյունագրամ	visualization
barplot	սյունային դիագրամ, ձողային դիագրամ	visualization
bayes' theorem	բայեսի թեորեմ	probability	statistics
bayesian inference	բայեսյան կանխագուշակում	probability	statistics
bayesian network	բայեսյան ցանց	probability	statistics
behavioral analytics	կարգադրողական վերլուծություն, հրահանգչական վերլուծություն	general	(business) analytics
bernoulli distribution	բերնուլիի բաշխում	probability	statistics
bernoulli trial	բերնուլիի փորձեր	probability	statistics
bias	շեղում, կողմնակալություն	machine learning (ml)
bias–variance tradeoff	շեղում-վարիացիա դիլեմմա, շեղում-վարիացիա երկընտրանք	statistics	machine learning (ml)
big data	մեծ տվյալներ, մեծածավալ տվյալներ	general
bigram	բիգրամ	general	natural language processing (nlp)
binary	երկուական	mathematics	statistics
binomial distribution	բինոմալ բաշխում	probability	statistics
boolean	բուլյան	computer science (cs)	mathematics
boosting	խթանող ալգորիթմեր	machine learning (ml)	algorithms
bootstrapping	սկզբնաբեռնում	machine learning (ml)
box plot	տուփ-դիագրամ	visualization
business analytics (ba)	բիզնես վերլուծություն	(business) analytics	general
business intelligence (bi)	նկարագրական վերլուծություն	(business) analytics	general
categorical variable	կարգային փոփոխական	statistics
causation	պատճառականություն	general	machine learning (ml)
class	դաս	machine learning (ml)
classification	դասակարգում	machine learning (ml)	statistics
classification threshold	դասակարգման սահման	machine learning (ml)
clickstream analytics	սեղմումահոսքի վերլուծություն, սեղմումների վերլուծություն	(business) analytics
clustering	խմբավորում	machine learning (ml)
coefficient	գործակից	mathematics
comparable store sales	համադրելի վաճառքներ, համեմատելի վաճառքներ	(business) analytics
computational linguistics	մաթեմատիկական լեզվաբանություն, հաշվողական լեզվաբանություն	natural language processing (nlp)
computer vision (cv)	համակարգչային տեսողություն	artificial intelligence (ai)	deep learning (dl)
concave	գոգավոր	mathematics
confidence interval	վստահելիության միջակայք/մակարդակ	statistics
confusion matrix	շփոթության մատրից	machine learning (ml)
consumption patterns	սպառման ձևեր, սպառման օրինաչափություններ	(business) analytics
continuous variable	անընդհատ փոփոխական	statistics	mathematics
control group	վերահսկվող խումբ	general
convergence	զուգամիտություն	machine learning (ml)	deep learning (dl)
convex function	ուռուցիկ ֆունկցիա	mathematics
correlation	կոռելյացիա, հարաբերակցություն	statistics	machine learning (ml)
cosine similarity	կոսինուսային նմանություն	machine learning (ml)	algorithms
cost function	կորստի ֆունկցիա	machine learning (ml)	mathematics
covariance	կովարիացիա, համափոփոխություն	probability	statistics
cross entropy	խաչաձև էնտոպիա	general	machine learning (ml)
cross validation	խաչաձև վավերացում	machine learning (ml)
cross-sectional data	տարածական տվյալներ	statistics
cross-sectional time series data	պանելային տվյալներ	general
customer acquisition cost (cac)	հաճախորդի ձեռքբերման արժեք	(business) analytics
customer churn rate (ccr)	հաճախորդի արտահոսքի գործակից (հագ)	(business) analytics
customer lifetime value (clv)	հաճախորդի կենսապարբերաշրջանի արժեք (հկա)	(business) analytics
customer satisfaction score (csat)	հաճախորդների բավարարվածության գնահատական	(business) analytics
dashboard	վահանակ	visualization
data analyst	տվյալների վերլուծաբան	(business) analytics	job roles
data augmentation	տվյալների հավելում	general	deep learning (dl)
data cleaning	տվյալների մաքրում	general
data cleansing	տվյալների մաքրում	general
data engineer	տվյալների ինժեներ, տվյալների ճարտարագետ	job roles
data engineering	տվյալների ճարտարագիտություն	general
data exploration	տվյալների ուսումնասիրություն	general
data governance (dg)	տվյալների ղեկավարում, տվյալների կառավարում	general
data journalism	տվյալների լրագրություն, տվյալային լրագրություն	general
data management	տվյալների ղեկավարում, տվյալների կառավարում	general
data mining	տվյալների արդյունահանում	general
data pipeline	տվյալների հոսքագիծ	general
data processing	տվյալների մշակում	general
data storytelling	տվյալային պատմախոսություն	general
data type	տվյալների տեսակ	general
data visualization	տվյալների վիզուալացում, տվյալների պատկերում	visualization	general
data warehouse (dw or dwh)	տվյալների պահեստ	general
data wrangling	տվյալների փոխակերպում, տվյալների նախապատրաստում	general
data-driven	տվյալների վրա հիմնված, տվյալահեն	general
database	տվյալների բազա	general
dataframe	տվյալների հավաքածու, տվյալների աղյուսակ	general
dataset	տվյալների հավաքածու, տվյալների շարք, տվյալների բազմություն	general
decile	տասնյակ	statistics
decision boundary	որոշման սահման(ագիծ)	statistics	machine learning (ml)
decision tree	որոշման ծառ	machine learning (ml)
deep learning (dl)	խորն ուսուցում, խորուսուցում	deep learning (dl)	general
degrees of freedom (df)	ազատության աստիճաններ	statistics
density plot	հավանականության դիագրամ, հավանականության խտության դիագրամ	visualization
descriptive analytics	վարքային վերլուծություն, վարքագծային վերլուծություն	(business) analytics
diagnostic analysis	պատճառաբանական վերլուծություն, ախտորոշիչ վերլուծություն	(business) analytics
digital analyst	թվային վերլուծաբան	job roles
dimension reduction	չափումային նվազեցում, չափումային կրճատում	machine learning (ml)	statistics
divergence	տարամիտություն	mathematics
divide and conquer algorithm	«բաժանիր և տիրիր» ալգորիթմ	algorithms	computer science (cs)
donut diagram	օղակաձև դիագրամ	visualization
dynamic programming algorithm	դինամիկ ծրագրավորման ալգորիթմ	mathematics	computer science (cs)
earnings per share (eps)	շահույթ մեկ բաժնետոմսի համար	(business) analytics
edge analytics	ծայրային վերլուծություն, եզրային վերլուծություն	(business) analytics
ensemble methods	անսամբլային մեթոդներ	statistics	machine learning (ml)
ensemble modeling	անսամբլային մոդելավորում	statistics	machine learning (ml)
error term	սխալ, սխալանք	statistics	machine learning (ml)
evaluation metrics	գնահատման չափումներ	statistics	machine learning (ml)
expectation–maximization (em) algorithm	սպասման և առավելացման ալգորիթմ, սպասման-առավելացման ալգորիթմ	algorithms
exploration	տվյալների հետազոտական վերլուծություն (տհվ)	general
extract transform and load (etl)	հավաքել, փոխակերպել և բեռնել (հփբ)	general
f-score	f-արժեք, f գնահատական	statistics	machine learning (ml)
factor analysis	գործոնի վերլուծություն	statistics	machine learning (ml)
false negative	կեղծ բացասական	machine learning (ml)
false positive	կեղծ դրական	machine learning (ml)
feature engineering	հատկանիշների կառուցում, հատկանիշների ստեղծում	machine learning (ml)
feature hashing	հատկանիշների վերապատկերում, հատկանիշների հեշավորում	machine learning (ml)
feature reduction	հատկանիշների կրճատում, հատկանիշների նվազեցում	machine learning (ml)
feature space	հատկանիշների տարածություն	machine learning (ml)
feature vector	հատկանիշների վեկտոր	machine learning (ml)
feedforward	առաջատար նեյրոնային ցանց, ուղիղ կապված նեյրոնային ցանց, ուղղագիծ նեյրոնային ցանց, առաջաբեր նեյրոնային ցանց	deep learning (dl)
front end	ֆրոնթ էնդ
fuzzy algorithm	մշուշոտ ալգորիթմ	algorithms
game theory	խաղերի տեսություն	general	mathematics
gaussian mixture model	գաուսյան խառնուրդի մոդել	statistics	models
generative adversarial network (gan)	գեներացնող հակամարտ ցանց, գոյացնող մրցակցային ցանց	machine learning (ml)
genetic algorithm (ga)	գենետիկական ալգորիթմ, գենետիկ ալգորիթմ	computer science (cs)	algorithms
goodness of fit	մոդելի համապատասխանություն	statistics
gradient descent	գրադիենտի անկում, ածանցյալի անկում	machine learning (ml)	algorithms
graph database (gdb)	գրաֆիկական տվյալների բազա	general
greedy algorithm	ագահ ալգորիթմ, ժլատ ալգորիթմ, անհագ ալգորիթմ	algorithms
grid search	վանդակային որոնում, ցանցային որոնում	machine learning (ml)
gross profit margin	համախառն շահույթի մարժա	(business) analytics
heteroskedasticity	հետերոսկեդաստիկություն	statistics
hidden markov model (hmm)	թաքնված մարկովյան մոդել, մարկովյան թաքնված մոդել, մարկովի թաքնված մոդել	statistics	models
histogram	հիստոգրամ	visualization
homoscedasticity	հոմոսկեդաստիկություն	statistics
hyperparameter	գերցուցիչ	machine learning (ml)
hypothesis	հիպոթեզ, վարկած	statistics
imbalanced data	տվյալների անհավասարակշռություն	machine learning (ml)
independent and identically distributed (iid)	անկախ և նույնական բաշխված	statistics	probability
index	ցուցիչ, ինդեքս	general
insight	գտածո	general
iteration	իտերացիա, բազմակրկնություն	general
joint probability distribution	համատեղ հավանականության բաշխում	statistics
k-means clustering	k-միջինով խմբավորում, k-միջիններով խմբավորում	machine learning (ml)
key performance indicator (kpi)	հիմնական կատարողական ցուցիչ (հկց), արդյունավետության առանցքային ցուցանիշ (աաց)	(business) analytics
key-value	բանալի	general
kurtosis	չորրորդ կարգի մոմենտ, էկսցես	statistics	probability
label	պիտակ	machine learning (ml)
learning rate	ուսուցման արագության գործակից, ուսուցման գործակից	machine learning (ml)	statistics
line chart	գծային դիագրամ	visualization
linear regression	գծային ռեգրեսիա	machine learning (ml)	statistics
list	ցուցակ, ցանկ	general
local maximum	տեղային մաքսիմում	mathematics
local minimum	տեղային մինիմում	mathematics
logistic regression	տրամաբանական ռեգրեսիա, լոգիստիկական ռեգրեսիա	machine learning (ml)	statistics
longitudinal data	երկայնական տվյալներ	general
machine learning	մեքենայական ուսուցում, մեքենական ուսուցում	machine learning (ml)	general
market basket analysis (mba)	սպառողական զամբյուղի վերլուծություն	general	(business) analytics
matrix	մատրից	mathematics	computer science (cs)
maximum likelihood	առավելագույն ճշմարտանմանություն	statistics
maximum likelihood estimate	առավելագույն ճշմարտանմանության մեթոդ	statistics
maximum likelihood estimation (mle)	առավելագույն ճշմարտանմանության մեթոդ	statistics
metadata	մետատվյալներ	general
mixture model	խառնուրդի մոդելներ, խառնուրդային մոդել(ներ)	statistics	probability
model	մոդել	machine learning (ml)	models
model deployment	մոդելի տեղակայում, մոդելի կիրառում	machine learning (ml)	models
model fitting	մոդելի համապատասխանեցում, մոդելի հարմարեցում	machine learning (ml)	models
model selection	մոդելի ընտրություն	machine learning (ml)	models
model tuning	մոդելի կարգավորում, մոդելի լարում	machine learning (ml)	models
multinomial distribution	բազմանդամային բաշխում	probability
named-entity recognition (ner)	անվանական միավորների ճանաչում	natural language processing (nlp)
natural language processing (nlp)	բնական լեզվի մշակում	general	computer science (cs)
net profit margin	զուտ շահույթի մարժա	(business) analytics
net working capital (nwc)	աշխատանքային կապիտալ, շրջանառու կապիտալ	(business) analytics
network analysis (na)	ցանցի վերլուծություն	general	(business) analytics
normal distribution	նորմալ բաշխում	probability	statistics
normalization	բնականոնացում	machine learning (ml)	statistics
observation	դիտարկում	general
omitted variable bias	բացակայող փոփոխականի շեղում	statistics
one-hot encoding	միաթեժ ծածկագրում	machine learning (ml)
one-shot learning	միափորձ ուսուցում, սակավափորձ ուսուցում	machine learning (ml)	deep learning (dl)
optimization	օպտիմալացում, լավարկում	machine learning (ml)	mathematics
outlier	կողմնակի կետ, հեռավոր կետ	statistics	machine learning (ml)
overfitting	գերմարզում	machine learning (ml)	statistics
oversampling	գերնմուշառում, գերընտրանք	machine learning (ml)	statistics
p-value	վստահելիության մակարդակ, p-արժեք	statistics
panel data	պանելային տվյալներ	general
panel regression	պանելային ռեգրեսիա, պանելային հետադիմություն	statistics
parallel programming	զուգահեռ ծրագրավորում	general
parameter	ցուցիչ, պարամետր	machine learning (ml)
parsing	շարահյուսական վերլուծություն	natural language processing (nlp)
part-of-speech tagging (pos tagging)	քերականական պիտակավորում	natural language processing (nlp)
pie chart	շրջանաձև դիագրամ	visualization
pivot table	առանցքային աղյուսակ	statistics	general
pooling layer	փուլինգ շերտ, կուտակային շերտ	deep learning (dl)
population	գլխավոր համախմբություն	general
posterior distribution	հետփորձնական բաշխում	statistics
precision	ճշգրտության (չափում)	machine learning (ml)	statistics
predictive analytics	կանխատեսող վերլուծություն	statistics	(business) analytics
prescriptive analytics	կարգադրողական վերլուծություն, հրահանգչական վերլուծություն	statistics	(business) analytics
principal component analysis (pca)	գլխավոր բաղադրիչի վերլուծություն	machine learning (ml)	statistics
prior distribution	նախափորձնական բաշխում, նախնական բաշխում	statistics	probability
quantile	բաժանագիծ, քվանտիլ/կվանտիլ	statistics	probability
quartile	քառորդ	statistics	probability
random	պատահական	statistics
random forest	պատահական անտառ	machine learning (ml)
randomness	պատահականություն	statistics
recall	զգայունություն	machine learning (ml)	statistics
receiver operating characteristic (roc) curve	roc կոր, սխալի կոր	visualization	machine learning (ml)
recommendation system	խորհրդատու համակարգեր, առաջարկների համակարգեր, առաջարկման համակարգեր, առաջարկող համակարգ	machine learning (ml)
recommender systems	խորհրդատու համակարգեր, առաջարկների համակարգեր, առաջարկման համակարգեր, առաջարկող համակարգ	machine learning (ml)
recursive algorithm	անդրադարձ ալգորիթմ	computer science (cs)	algorithms
regression	հետադիմություն, ռեգրեսիա	machine learning (ml)	statistics
relational database	հարաբերական տվյալների բազա, հարաբերվող տվյալների բազա	database management system (dbms)
repeat purchase rate	կրկնվող գնման գործակից, վերադարձող հաճախորդների գործակից	(business) analytics
residual	մնացորդ, սխալ	statistics
response variable	կախյալ փոփոխական	machine learning (ml)	statistics
retention rate	հաճախորդի պահպանման գործակից, հավատարմության գործակից	(business) analytics
return on investment (roi)	ներդրումների վերադարձը, ներդրումներից հատույց	(business) analytics
roc curve	roc կոր	visualization	machine learning (ml)
root-mean-square error (rmse)	արմատ միջին քառակուսային շեղում (ամքշ)	statistics	machine learning (ml)
sample	ընտրանք, նմուշառում	general
scalar	սկալյար	general
scatter chart	ցրվածության դիագրամ, կետային դիագրամ	visualization
scatter graph	ցրվածության դիագրամ, կետային դիագրամ	visualization
scatter plot	ցրվածության դիագրամ, կետային դիագրամ	visualization
search engine optimization (seo)	որոնիչի օպտիմալացում, որոնիչի լավարկում	(business) analytics
semi-structured data	կիսակառույց տվյալներ	general
semi-supervised learning	կիսահսկվող ուսուցում	machine learning (ml)
set	բազմություն	mathematics
skewness	ասիմետրիայի գործակից	probability	statistics
standard deviation	ստանդարտ շեղում	statistics
standard error (se)	ստանդարտ սխալ	statistics
standardization	ստանդարտացում	machine learning (ml)	statistics
statistical learning	վիճակագրական ուսուցում	machine learning (ml)
statistical significance	վիճակագրական նշանակություն, վիճակագրական կարևորություն	statistics
statistics	վիճակագրություն	statistics
stepwise regression	փուլային ռեգրեսիա, աստիճանական/աստիճանային ռեգրեսիա	machine learning (ml)	statistics
strata	շերտեր	statistics
stratification	շերտավորում	machine learning (ml)	statistics
stratified sampling	շերտավորված նմուշառում, շերտավորված ընտրանք	machine learning (ml)	statistics
stratum	շերտ	statistics
string	տողային փոփոխական	general
structured data	կառուցվածքային տվյալներ	general
summary statistics	ամփոփ վիճակագրություն	statistics
supervised clustering	վերահսկվող խմբավորում	machine learning (ml)
supervised learning	վերահսկվող ուսուցում	machine learning (ml)
support vector machine (svm)	աջակցող վեկտորային մեքենա, օժանդակ վեկտորային մեքենա	machine learning (ml)	models
t test	t-թեստ, t-փորձարկում	statistics
t-test	t-թեստ	statistics	machine learning (ml)
test	թեստ,փորձարկում	machine learning (ml)
time series	ժամանակային շարք	statistics
time-series forecasting	ժամանակային շարքի կանխատեսում	statistics
training	ուսուցանում, վարժեցում	machine learning (ml)
treatment group	փորձնական խումբ	general
true negative	ճշմարիտ բացասական	machine learning (ml)	general
true positive	ճշմարիտ դրական	machine learning (ml)
tuple	շարան
type i error	առաջին տիպի սխալ	statistics
type ii error	երկրորդ տիպի սխալ	statistics
underfitting	թերմարզում	machine learning (ml)	statistics
unstructured data	ոչ կառուցվածքային տվյալներ	general
unsupervised learning	չվերահսկվող ուսուցում	machine learning (ml)
validation	վավերացում	machine learning (ml)
validation set	վավերացման տվյալների բազմություն, վավերացման բազմություն	machine learning (ml)
variance	(model) վարիացիա, (distribution) դիսպերսիա	probability	statistics
vector	վեկտոր	mathematics
web scraping	համացանցային տվյալների արդյունահանում, վեբ գրություն	general
weight	կշիռ	general
working capital	աշխատանքային կապիտալ, շրջանառու կապիտալ	(business) analytics
z-test	z-թեստ	statistics	machine learning (ml)

Acknowledgements

The most deserved acknowledgments to our amazing and talented volunteers who effectively mapped the data science concepts to Armenian words. Thank you Mariam Hovhannisian, Eva Bazinyan, Natalya Bakhshetyan, Sirik Karapetyan, Armen Hovannisian and Manana Hakobyan.

Special thanks to Marat Yavrumyan and Hrant Khachatryan for the external support and guidance.